Բայ

Գործողություն կամ եղելություն ցույց տվող բառը կոչվում է բայ:

Կան բայեր, որոնք հարց չեն ստանում, որովհետև ցույց են տալիս ոչ թե գործողություն, այլ ենթակայի վիճակ։ Դրանք են՝

• • եմ
  • կամ
  • գիտեմ
  • ունեմ
  • արժեմ

Ես մարդ եմ, կամ, գիտեմ խոսել, ունեմ արժանապատվություն, որ աշխարհ արժե։

Բայը ունի քերականական հատկանիշներ՝

• • դեմք (առաջին, երկրորդ, երրորդ)
  • թիվ (եզակի, հոգնակի)
  • ժամանակ (ներկա, անցյալ, ապառնի)
  • եղանակ (սահմանական, հրամայական, ըղձական, ենթադրական, հարկադրական)
  • սեռ (ներգործական, կրավորական, չեզոք)

Բայը կազմությամբ լինում են պարզ և ածանցավոր։ Եթե անորոշ դերբայի -ել, -ալ վերջավորություններից առաջ բայածանց չկա, ապա բայը կազմությամբ պարզ է։ Եթե անորոշ դերբայի -ել, -ալ վերջավորություններից առաջ բայածանց կա, ապա բայը կազմությամբ ածանցավոր է։ Բայածանցները լինում են՝

• • սոսկածանցավոր (ան, են, ն, չ)
  • պատճառական (ացն, եցն, ցն)
  • բազմապատկական (ատ, ոտ, կոտ, տ)
  • կրավորական (վ)

Անցյալ ժամանկաձևերում սոսկածանցները ենթարկվում են փոփոխության. ն, չ սոսկածանցները դուրս են ընկնում, իսկ ան, են սոսկածանցները դառնում են եց, աց։